Vertigo ; sizin, etrafınızdakilerin ya da hem sizin hem etrafınızdakilerin döndüğünü hissetmenize neden olan, sıklıkla bulantı ve denge kaybının eşlik ettiği bir yanılsama durumudur. Boşlukta dönüyor, devriliyor, sallanıyor ya da düşüyormuş gibi hissedebilirsiniz.
Vertigonun 2 farklı türü bulunur. Bu vertigo çeşitleri her insanda farklı şekilde yaşanır.
Periferik Vertigo: İç kulak ve vestibüler sinirlerde yaşanan hasardan meydana gelir.
Merkezi Vertigo: Beyincik ile başlayan sorunların neden olduğu vertigodur.
DENGE ORGANININ YAPISI
İnsan kulağı dış kulak, orta kulak ve iç kulak olmak üzere 3 bölümden oluşmaktadır. İç kulak denge organı iki kısımdan oluşur. Her iki kulakta üçer tane olmak üzere yarım daire kanalları bulunur ve bu yapılar bizim hareket halindeki dengemizi sağlar. İç kulakta yer alan ve ‘Vestibül’ adı verilen organ ise yer çekimine karşı dengemizi sağlar. İç kulak denge organından çıkan sinirler beyin sapında; gözlerden, omurilikten ve beyincikten gelen sinir lifleri ile birleşerek bir ağ oluştururlar. Böylelikle bu organlar da denge sistemine katkıda bulunmuş olur.
VERTİGO’NUN BELİRTİLERİ
Belirtileri bahsederken bu noktayı da es geçmeyelim. Vertigo hastalık değildir sadece hastalık bulgusudur. Bazı durumlarda tek başına hastalık olabilirken; bazı kişilerde bir başka hastalığın belirtisi de olabilir.
- Baş dönmesi
Tansiyon düşmesi
Şiddetli ataklar
Kulakta basınç hissi
Kuvvet kaybı
Görme bozukluğu
Mide bulantısı
Göz kararması
Kulak çınlaması
Vücut dengesizliği
Karar verme yetisinde bozukluk
Vertigonun etkilediği bir iç kulak hastalıkları da vardır. Bu iç kulak hastalıklara göz atacak olursak atak, nöbet seyrini gösteren durumlar da vardır.
Taşıt tutması: Çok yaygın olarak vertigo, taşıt tutmasından kaynaklanır. Taşıt tutması, sallanmak ya da aniden durmak ve hareket etmek gibi, bazı hareketlere karşı iç kulakları duyarlı insanlarda gelişebilir.
BPPV: Vertigo’nun diğer bir sık görülen tipi, iç kulak kanalında kalsiyum partikülleri birikimi nedeniyle meydana geldiği düşünülen iyi huylu ataklarla karakterize olan pozisyonel vertigo (BPPV)’dur. BPPV, sıklıkla yaşlı insanlarda görülür.
Meniere hastalığı: Vertigo atakları oluşturur. Meniere hastalığının nedeninin iç kulakta sıvı toplanması (hidrops) olduğu düşünülmektedir. Tetikleyen faktör bilinmemekle birlikte, bağışıklık sisteminin reaksiyonu, alerji, otonom sinir siteminde dengesizlik, kulaktaki bazı yapıların blokajı ya da virüslerin neden olduğu viral bir hastalık neden olabilir.
NE ZAMAN DOKTORA BAŞVURMALIYIZ ?
Vertigonun bazı belirti ve bulguları hastanede acil servis bölümünde değerlendirme gerektirebilir.
Bunlar:
Çift görme
Başağrısı
Güçsüzlük, halsizlik
Konuşma güçlüğü
Anormal göz hareketleri
Değişen düzeylerde bilinç kaybı
Yürüme güçlüğü veya kollarda ve
bacaklarda kontrolsüzlük gibi durumlarda doktora görünmelisiniz.
TANI NASIL YAPILIR ?
Baş dönmesi şikayeti ile hekime başvuran hastaya kulak muayenesi ve nörolojik muayene yapılarak sorunun kulakta mı yoksa beyinde mi olduğu ile ilgili fikir edinmeye çalışılır. İşitme testi, iç kulakla ilgili denge testi, Beyin elektrosu (EEG), Tomografi veya MR incelemeleri yapılabilir.
TEDAVİ İŞLEMİ NASIL GERÇEKLEŞTİRİLİYOR ?
Vertigonun tedavisine hem ilaç hem de fiziksel tedavi olarak 2 şekilde uygulanır. Vertigo tedavisi altta yatan hastalığa göre yapılır. Orta kulak enfeksiyonu varsa antibiyotikler kullanılır. Kulakta iyileşmeyen enfeksiyon varsa cerrahi tedavi gerekebilir. Meniere hastalığında hastalara tuzsuz diyet ve idrar söktürücü ilaçlar verilir. Benign paroksizmal pozisyonel vertigoda (BPPV) hastalık bir kaç hafta veya ayda kendiliğinden sonlanır. Düzelmeyen hastalara yönelik nadiren düzelmeyen hastalara iç kulağa yönelik cerrahi düşünülebilir.
BPPV li hastalar ani baş hareketlerinden kaçınmalı, bol istirahat etmeli, bol sıvı tüketmelidirler. Yüksekte çalışmaktan ve tehlikeli cihaz kullanmaktan kaçınmalıdırlar. Vertigo tedavisinde fizik tedavi de kullanılmaktadır. Vertigo tedavisi esnasında kafein, tütün ve alkolden uzak durmak gereklidir.
VERTİGO DOĞAL YOLLARLA NASIL GEÇER ?
Vertigonun kişide oluşturduğu etkileri hafifletmek adına bitkisel tedavi yöntemlerine başvurabilirsiniz.
KEREVİZ
- ZENCEFİL: Vertigonun oluşturduğu baş dönmesini ve ağrısını hafifleten bir bitkidir. Taze zencefili kaynatarak ya da hazır zencefil çayı alarak gün içinde içebilirsiniz. Böylece gün içinde ağrı ve dönmeden bir süre uzak kalmış olursunuz.
- BADEM : Ağrı kesen ve tansiyon dengeleyen bir kuru yemiştir. Vertigo döneminde badem tozu ile hazırlanan sıcak suyu içip baş dönmesini dindirebilirsiniz.
- ELMA SİRKESİ: ağrı kesici özelliği ile her hastalığa karşı etkili olmaktadır. Vertigonun meydana getirdiği baş dönmesini ve ağrısını bir kaşık elma sirkesi ile giderebilirsiniz. Baş dönmesi yaşanan anlarda 2 kaşık bal ve 1 kaşık sirkeyi karıştırıp için. Bu macun dönme hissini sakinleştirecektir.
- KEREVİZ SUYU: Baş dönmesini ortadan kaldıracak bir şifa olarak karşınızda.1 adet kerevizi robottan geçirip suyunu süzün. Dilerseniz üzerine bir miktar su ekleyin ve bu suyu için. Kereviz suyu hem genel sağlık durumunuzu iyileştirecektir hem de baş dönmesinden sizi uzun bir süre uzak tutacaktır.
ZENCEFİL
- Yardım aldığım kaynaklar:
- https://www.cerrahi.com.tr/
- https://tr.wikipedia.org/wiki/Kulak
- https://pixabay.com/
Bu vertigo bulgusunu taşıyan Nilay TÜTER arkadaşımızın hastalık hakkında bilgi verecek ve bizler için önümüzü görmemiz için fikir olabilir. Öncelikle bizimle bu metni paylaştığı için buradan teşekkür ediyoruz.
Benim adım Nilay Tüter. 5 aylıkken yüksek ateşten dolayı işitme kaybım oldu. Vertigo hastalığı ile anlatmak istiyorum. 2018 yılında ağır bir şekilde ağaca çarptım. Çarptıktan 5 saat sonra gece 4 civarında nöbet geçirdim. Hareket edemiyordum, konuşamıyordum. Ambulansla hastaneye götürdüler. Sakinleştirici verdiler. Birkaç saat sonra vertigo teşhisi koydular. Baş dönme, kusma, denge bozukluğu oldu. Vertigo egzersizleri yapılırken sol kulak arkası kristalleri olduğunu söyledi. 1 ay sürede tam iyileşmemiştim. 2018 yılında 3ayda bir vertigo oluyorum, 1ayda iyileşme oluyor. 2019da 1aydan 2haftaya düşürüldü iyileşme süresi. 2020de 2haftadan 1haftaya düşürüldü. Vertigo hastalığım zor etkisi ise kusarken sol kulak basınç yapıyor, yapınca da koparasım geliyor. Kusma benim için bir travma. Ani hareket, tuz tüketimi ve aşırı yorgunluk olunca vertigoyu tetikliyor. Pozitif düşünerek hayatınızı yaşamaya bakınız 🙂