CANLILARIN VE CANSIZ DÜNYANIN ETKİLEŞTİĞİ HER YERDEYİZ. 16 NİSAN DÜNYA BİYOLOG GÜNÜMÜZ KUTLU OLSUN.
Biyoloji ya da Dirimbilimi, canlıları inceleyen bilim dalı… Biyologlar, tüm canlıları; tüm gezegeni kaplayan küresel boyuttan, hücre ve molekülleri kapsayan mikroskobik boyuta kadar onları etkileyen önemli dinamik olaylarla birlikte inceleyen, biyoloji bilimiyle uğraşan kişilerdir. Biyoloji, çok sayıda alt bilim dalından oluşan bir kısımdır. Örnek olarak bitkileri botanistler, hayvanları zooglar, mantarları mikologlar araştırır. Bunun gibi daha alt dallarıyla uğraşan bölümler de vardır. Diğer alt dallarını da merak ediyor olabilirsiniz gelin şimdi de onlara bakalım.
BİYOLOJİNİN ALT DALLARI NELERDİR?
- Morfoloji: Canlıların dış görünüşünü, şeklini,
- Anatomi: Canlıyı oluşturan organları, bu organların birbirleriyle ilişkilerini,
- Fizyoloji: Organizmadaki organ ve dokuların görev ve işleyişlerini,
- Embriyoloji: Organizmanın gelişme devrelerini (özellikle döllenmiş yumurtadan zigottan itibaren meydana gelen gelişme ve farklılaşmaları), Sitoloji: Hücrenin yapısını ve çalışmasını,
- Histoloji: Çok hücreli canlılardaki dokuların yapısını ve bu dokuların vücudun nerelerinde bulunduğunu, hangi organların yapısına katıldığını,
- Genetik: Canlılardaki kalıtsal özelliklerin dölden döle nasıl geçtiğini, ayrıca “gen” in yapısını görevini ve genlerde meydana gelen değişiklikleri,
- Mikrobiyoloji: Mikroorganizmaların beslenme, üreme gibi yaşam şekillerini,
- Biyokimya: Canlıların yapısındaki kimyasal maddeleri ve yaşamın temeli olan biyokimyasal tepkimeleri,
- Nörobiyoloji: Canlıların sinir sistemlerinin işleyişlerini ve fonsiyonelliklerini, moleküler etkileşimleri,
- Biyofizik: Canlıları incelemede fizik araçlarını kullanan araç ve tekniklerin incelenmesini, moleküler biyolojide ki rollerini,
- Ekoloji: Canlıların hem kendi aralarında hem de çevreleriyle olan ilişkilerini tek tek veya birlikte incelenmesini,
- Evrimsel biyoloji: Evrim teorisini destekleyen kanıtların incelenmesini,
- Filojeni: Bir grup organizmanın (soyun=türün) evrimsel geçmişinin araştırılmasını,
- Taksonomi: Canlıları benzerliklerine göre sınıflandıran çalışmaları,
- İhtiyoloji: Balıkların incelenmesini,
- Entomoloji: Böceklerin incelenmesini,
- Ornitoloji: Kuşların incelenmesini,
- Viroloji: Virüslerin incelenmesini,
- Bakteriyoloji: Bakterilerin incelenmesini,
- İmmünoloji: Vücudun hastalıklara ve yabancı maddelere karşı direncini ve bunun temellerinin incelenmesini kapsamaktadır. Ve bunun gibi daha çok alt bilim dallarıyla karşılaşmamız mümkün olacaktır ve buradan da anlaşıldığı gibi biyoloji karmaşık bir sisteme sahiptir.
BİYOLOJİNİN TARİHÇESİ
Biyoloji bilimi çevredeki genel ilişkilerini incelediğini hepimiz biliyoruz. Peki bu görüş ortaya nasıl atıldı ve nereden geldi? Biyoloji bilimi, özellikle ‘Canlılık nedir’ sorusuna cevap bulabilmek amacıyla insanoğlunun varoluşundan bu yana, bir yandan dinsel, bir yandan felsefik ve diğer yandan da salt bilimsel düşüncede çok sayıda görüş ortaya atılmıştır. Canlılar hakkında ilk bilimsel fikir M.Ö. 1550 yılında ‘PAPYRUS’ tarafından ortaya atılmıştır. Bu bilimadamı, kın kanatlıların (Scarabaeus) yumurtaları, sineklerin larvada ve kurbağaların da tokaç şeklindeki larvalardan oluştuğunu ileri sürmüştür. Biyoloji bilim dünyasına en büyük katkıyı bütün bilimlerin babası olan ‘ARİSTO’ sağlamıştır. İlk sınıflandırmayı Aristo yapmıştır. Aristo canlıları dış görünüşlerine ve yaşadıkları yerlere göre sınıflandırmıştır. Yapılan bu sınıflandırma işlemlerden sonra mikroskobik keşfedilerek daya çok ayrıntılı bir bölüm olmaya başlanmıştır. Gördüğümüz gibi her geçen zamandan sonra biyoloji büyümeye başladı ve tarihe bir imza atarak dünya’nın genetiği gibi önemli olduğunu vurgulamıştır.
BİYOLOJİYE KATKI SAĞLAYAN BAZI ÖNEMLİ İNSANLAR
- ARİSTO (MÖ 384-322)
- İBN-İ HEYSEM ( 965-1040)
- İBN-İ SİNA ( 980- 1037)
- GREGOR MENDEL ( 1822-1884)
- FRANCİS CRİCK (1916-2004)
- ROSALİND FRANKLİN( 1920-1953)
- JAMES DEWEY WATSON (1928-?)
- AZİZ SANCAR ( 1946-?)
KAYNAKÇALAR
https://www.dunyaatlasi.com/
https://pixabay.com/tr/photos/
https://abl.gtu.edu.tr/
https://www.mindmeister.com/
https://tr.wikipedia.org/wiki/Biyoloji
Elinize sağlık 👏🏻👏🏻👏🏻
Çok teşekkür ederim, iyi okumalar 🙂