Genetikçe Everything about science.

Sabah aynaya baktığınızda saç çizginizin biraz daha geriye çekildiğini ya da tepe bölgenizde seyrelme başladığını fark ettiniz mi? Saç dökülmesi, yaşlanmanın doğal bir parçası gibi görünse de, çoğu zaman arkasında genetik nedenler yatar. Peki gerçekten, kellik genetik mi? Aileden Geçen Bir Miras Bilimsel araştırmalar, erkek tipi saç dökülmesinin (androjenetik alopesi) …

Brokoli sağlıklı beslenmenin vazgeçilmez sebzelerinden biri. Ancak herkeste aynı şekilde fayda sağlamayabilir. İşte tam bu noktada genetik yapımız devreye giriyor. Lahana, karnabahar, turp, roka ve su teresi gibi sebzeler, “turpgiller” ailesine aittir ve doğal olarak bazı koruyucu maddeler içerir. Bu maddeler, sebze doğrandığında veya çiğnendiğinde aktifleşerek vücutta faydalı bileşiklere dönüşür …

Milyonlarca sperm, mikroskobik bir yarışta ilerliyor. Her biri tek bir hedefe kilitlenmiş: Yumurtaya ilk ulaşan olmak. Ve işte o an! İçlerinden biri başarılı oluyor. İkisi birleştiğinde yepyeni bir hayatın ilk sayfası yazılmaya başlıyor. Ama bu sadece bir başlangıç… Çünkü o anda, görünmeyen bir karar çoktan verilmiş durumda: Bu yeni hayat …

Kırışıklıklar, lekeler, elastikiyet kaybı… Bunlar yaşla birlikte hemen herkesin karşılaştığı doğal değişimler. Ancak bu görünür belirtilerin ardında oldukça karmaşık süreçler yer alır. Cilt yaşlanması sadece estetik bir mesele değil, aynı zamanda hücresel, genetik ve çevresel faktörlerin etkileşimiyle oluşan bir olaydır. Cilt Yaşlanması: Moleküler Düzeyde Bir Bakış  Cilt, dehidrasyon, ultraviyole (UV) …

Kahve… Kimimiz için güne başlama ritüeli kimimiz için odaklanma aracı kimimiz içinse sadece keyifli bir mola anı. Peki hiç düşündünüz mü: Neden bazı insanlar kahve içtikten sonra enerjik ve zinde hissederken bazıları çarpıntı, huzursuzluk ya da uykusuzluk yaşıyor? İşte bu sorunun yanıtı genlerimizde gizli! Kahvenin ana etken maddesi olan kafein, …

Bazı ilaçlar, ilk kullanıldığında oldukça etkili olabilir. Ancak zamanla aynı dozda alındığında etkileri azalmaya başlar. Bu duruma “ilaç toleransı” denir. Peki bu etki neden azalır? Vücut gerçekten ilaca “alışır” mı? Yoksa arkasında daha derin bir biyolojik süreç mi vardır? Aslında tolerans, yalnızca vücudun verdiği bir tepki değil; beynin, hücrelerin ve …

Bazen zihnin ışıkları öylesine parlar ki, dünya sonsuz olasılıklarla aydınlanır. Her şey mümkündür, fikirler yağmur gibi yağar, uyku gereksiz bir ayrıntı haline gelir. Bazen de aynı zihin karanlıklara gömülür; kelimeler ağırlaşır, yaşam yavaşlar ve dünya eski renklerini kaybeder. İşte bipolar bozukluk, bu iki uç arasındaki sarsıcı salınımdır. Görünmez ama derinden …

Alerjik reaksiyonlar, mide problemleri, baş ağrısı, cilt döküntüleri ya da kronik yorgunluk… Bu belirtilerin arkasında bazen göz ardı edilen bir suçlu olabilir: “Histamin“ Histamin, bağışıklık sistemi tarafından salgılanarak nörolojik sinyal iletiminde, uyku döngülerinin düzenlenmesinde rol oynamaktadır. Histamin intoleransı kısaca vücuttaki histamin miktarı ve histamin yıkımı arasındaki dengesizlik olarak tanımlanmaktadır. Semptomları …

Histamin intoleransı deyince neredeyse çoğu kişinin aklına alerji gelir. Oysa bu durumun alerjiyle doğrudan bir ilgisi yok. Daha çok, bedenimizin iç dengesinde –ve özellikle histamin metabolizmasında– bir aksaklığın varlığından kaynaklanır. Bu aksaklık bazen çevresel nedenlerle olurken, genellikle genetik altyapımızda kodlanmış olabilir. Peki o zaman şu soruyu soralım: Histamini kim üretir, …

İnsan zihni… Düşünceler, anılar, duygular… Acaba bir gün bir makine ya da teknoloji bunların hepsini anlayabilir mi? Beynimizde yaklaşık 86 milyar nöron, yani sinir hücresi var. Bu nöronlar, elektriksel ve kimyasal sinyallerle sürekli bir iletişim içinde, bizim düşünmemizi, hissetmemizi ve hareket etmemizi sağlıyor. Bugün teknoloji, bize önerilerde bulunuyor, metin yazıyor, …

Genetik biliminin temelini oluşturan DNA ve RNA molekülleri, yaşamın planını taşıyan biyolojik veri bankaları gibidir. Bu molekülleri oluşturan en küçük yapı taşlarından biri ise nükleotit adını verdiğimiz moleküllerdir. Nükleotitler, hem genetik bilginin depolanmasında hem de hücresel işleyişte kilit rol oynarlar. Bu yazımızda, nükleotitlerin yapısını, çeşitlerini ve biyolojik önemini daha yakından …

Beyin sisi, günümüzde çok sayıda kronik hastalıkla ilişkili olarak bildirilen, ancak net olarak tanımlanamamış bir durumdur. Farklı kaynaklarda bir belirti, bir sendrom, ya da sadece genel bir tanım olarak kullanılır. Ancak son yıllarda özellikle COVID-19 sonrası sıkça duyulmasıyla birlikte daha fazla dikkat çekmeye başlamıştır. Beyin Sisi Hangi Belirtileri Kapsar? Nitel …

Yas herkesin farklı yasadığı, çok bambaşka süreçlerden geçtiği ağır bir kalp ağrısı ve akıl tutulmasıdır. Halk arasında yas sadece birinin ölümünden sonra hissedilen, yaşanan duygular, acılar olarak tasvir edilse de sadece ölümle ilişkilendirilmez çünkü sevdiğiniz bir insan hayattayken de yasını tutabilirsiniz. Bu kompleks süreci üç temel başlık altında inceleyebiliriz, yasın …

Patili dostlarımızın “tombişliği” bazen sevimli görünse de, aslında çok daha derin ve karmaşık bir sorun. Kalp ritminin bozulmasından hareket zorluklarına, metabolik hastalıklardan yaşam kalitesinin düşmesine kadar pek çok tehdidi içinde barındırıyor. Böyle bir durumda, çoğunuzun miniğimizin ne kadar mama yediğini ya da ne kadar koşup oynadığını dikkatle gözden geçirdiğinize eminim. …