• Virüsler dünyadaki ilk canlılardır ama bizim gibi hayatta değiller. H7N9, Hepatit A, Hepatit B, Herpes Virüs, Çiçek, Kuş Gribi… Tek amaçları üremek, kendilerini kopyalamak. Tutunacak konak hücreye ihtiyaç duyarlar. Konağı olmadan yaşayamazlar. 
  • Bir virüs hayvandan insana geçiyorsa zoonotik virüstür.
  • 1980, 1990, 2000, 2010 git gide daha çok salgın yapma potansiyelleri artıyor. Aslında koronadan çok daha ölümcül ve bulaşıcı olanlar var. Ve bunlar için ne aşı ne ilaç var. 
  • 2002’de SARS tüm dünyaya yayılıp yüzlerce kişiyi öldüren yeni tip korona virüstü.
  • 2012’de MERS öyleydi. Ancak neden 1918’den beri görmediğimiz bir şekilde pandemi yarattı?
  • Bu virüsün adı Sars – coV 2. 
  • Covid19 sebep olduğu hastalığın adı. Açılımı: Corona Virus Disease 2019. Virüsün adı kendi görüntüsündeki taça benzeyen spike’lardan (dikenlerden) gelir. 
  • Göz, burun, ağızdan girebilen; hapşurma ve öksürme yoluyla yayılan damlacıklardan bulaşabilen bu virüs pek çok yüzeyde saatlerce hayatta kalır.
  • Virüs vücuda girince spikelar anahtar kilit görevi görerek insan hücrelerinin dışında ki proteinlere kenetlenir.
  • Virüsün kendini üretmek için verdiği talimatlar sonucunda ateş ve öksürük gözlenir. Bazen gözlenmez bile. Bazen başka belirtilerde gözlenir; nefes darlığı, göz kanlanması, vs… Bir çok insan da akciğer enfeksiyonu oluşturur.
  • Size bulaşmış olsa da hiç bir belirti göstermeden bir çok insana yayabilirsiniz. 
  • ABD’de hastaneye kaldırılanların 3/4’ünün altta yatan bir kronik rahatsızlığı vardır.
  • Yaşlandıkça ölüm tehlikesi artar ve sebebini şuan bilim insanlarının tam olarak açıklayamadığı şekilde erkekler daha büyük risk taşımaktadır. Bir makaleye göre bunun sebebi erkeklerin kadınlardan daha az el yıkıyor olmasıymış. Makale ve bahsedilen kısım yeşille çizdiğim yer:
  • Bu virüsle adını çok fazla duymaya başladığımız yarasalar bir sürü virüslerle doludurlar çünkü virüslerin onlara bi zararı yok. İnsana bulaşınca zarar arz ederler.

Burası Önemli:

– Çinli bilim insanları yarasalardan daha önce aldıkları örneklerle yüzlerce korona virüs bulmuşlardı. İnsan virüslerine benzerliğine göre yüksek ya da düşük riskli diye kategorize ediyorlarmış bu virüsleri. Daha sonra yarasalardan aldıkları bir örnek sayesinde “bat coronavirus RAT G13” adlı bir virüse rastlamışlar. Sonra bilim insanları COVID-19’un genom dizilemesini yayınlayınca %96’sının “bat coronavirus RAT G13” ile aynı olduğu görülüyor. Yani özetle bu yarasa virüsünün insanlara bulaşabilen bir virüse evrildiği düşünülüyor.

  • Bizden önce başka bir türe bu virüsün geçmiş olabileceğine inanılıyor.
  • YARASA —> PANGOLİN / BALIK / YILAN —> İNSAN gibi.
  • Mesela H1N1 virüsü. Bu virüs insandan kuşa geçemiyordu, kuştan da insana geçemiyordu. Ama domuzun bir hücresinde bu virüs birleşti. Ve yayılır oldu. 

Buna ne dersiniz? 

  • Yeni bir WHO raporunda “Çok hızlı yayılan, çok ölümcül, solunum yoluyla bulaşan bir çok patojenle çıkacak olan bir pandemi tehlikesi var ve dünya buna hazırlıklı değil.” diye bir ibare yayınlandı. Ve bu ibare ilk covid19 vakasından 3 ay önce yani eylül 2019’da yayınlandı. 

Dünya’da pandeminin kaçınılmaz hale gelmesinin sebebi malesef insanlardır. Ormanların azalması = vahşi hayvanların insanlara yaklaşması demektir. Yeşili, doğayı, ormanları koruyalım derken işte tam da bundan bahsediyorduk… Şuanki durum için sık sık ellerimizi yıkamamız, öz bakımımıza önem göstermemiz, evde kalmamız, izolasyona özen göstermemiz bu süreçte bizler için en önemli olandır. Bir süreliğine malesef eski yaşantımıza, doğal düzenimize ara vermek zorundayız. Bu süreçte farkındalığa erişmek, içinde yaşadığımız durumun sebeplerini düşünmek ve muhakeme yapmak için iyi bir zaman. Unutmayın ki, şuana kadar insanlığı yenebilen hiç bir pandemi olmadı. İçinizi ferah tutun.

Bu yazıyı yazarken explained belgeselinden esinlendim.