Kadınların eczacılık mesleğine katılımının uzun ve çalkantılı bir geçmişi vardır. Fatma Belkıs Derman, Türkiye’de kendine ait bir eczane kuran, bir laboratuvarda yöneticilik yapan ve ürettiği ilaca kendi ismiyle lisans alan ilk kadın eczacıdır.

HAYATI
Fatma Belkıs Derman 1906’da İzmit’te doğmuştur. Erenköy Kız Lisesi’nden sonra 1927’de İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi’nde eczacılık eğitimine başlamıştır. 3 yıllık eğitimin ardından 1930’da mezun olmuştur.

Fatma Belkıs Hanım ilk olarak kendi eczanesini kurmadan önce, yaşadığı şehirde Eczacı Ömer Bey’in ticari ortağı olmuştur. Daha sonra Hasan Derman Bey ile evlenen Fatma Belkıs İstanbul’a yerleşmiştir. Sonraki yıl İstanbul’da Ahmet Süreyya Eczanesi’ni devralmıştır. Daha sonra ise İstanbul Eczanesi’nin eczacılığına başlamıştır. Fatma Belkıs Hanım eczanesinde kinol, vinokinyum ve sülfaseptin üretmeyi başarmıştır. 1944’te İstanbul İlaç Laboratuvarı müdürü olmuş ancak uyum sağlayamadığından bu görevini bırakmıştır. O dönem devam ettiği İstanbul Eczanesi eczacılığını hayatının son zamanlarına kadar sürdürmüştür.

Kısacık ömrüne büyük başarılar sığdıran Fatma Belkıs Derman, kronik romatizma ve yüksek tansiyona bağlı olarak kalp rahatsızlığından 26 Temmuz 1958’de vefat etmiştir. Cenazesi Zincirlikuyu Mezarlığı’na defnedilmiştir.



Türkiye’deki ilk kadın serbest eczacısı Fatma Belkıs Derman, yaşadığı dönemde karşılaştığı zorluklar, baskılar hatta küçümsemelere rağmen kadınların eczacılık mesleğindeki saygınlığını korumuş ve yüceltmiştir. Günümüzde, kadınların farmasötik kariyerine öncü olmuştur. Saygıyla anıyoruz.

REFERANSLAR
⦁ Baytop, Eczahanedem Eczaneye 2. baskı 2006:85
⦁ Tekiner Halil, Afife Mat (2019), Fatma Belkıs Derman (1906-1958): The first female community pharmacist in Turkey, Pharmaceutical Historian, Volume 49/3