NASA’nın Bile Tercih Ettiği Süper Besin: Spirulina

Son dönemde oldukça popülerleşen takviyelerden biri olan spirulina, mavi-yeşil alglerin besleyici bir formudur. B vitaminleri, beta-karoten ve E vitamini, antioksidanlar ve minerallerden zengin bu deniz yosunu ayrıca iyi bir protein kaynağıdır. Gezegendeki diğer besinlere kıyasla %65-75 ile en yüksek protein yoğunluğuna ve insan sağlığı için gerekli 8 temel amino asidin tamamına sahiptir. Bu yüzden başta vegan ve vejetaryenler olmak üzere beslenmesini desteklemek isteyenler için oldukça avantajlı bir beslenme desteğidir. Öyle ki NASA tarafından astronotların beslenmesinde de spirulinaya yer verilmektedir. Peki bu süper besinin besin değerleri nelerdir?

Spirulinanın Besin Değeri

Amerika Birleşik Devletleri Tarım Bakanlığı’nın gıda veri tabanında paylaştığı değerlere göre bir yemek kaşığı (7 gram) spirulina şu besin değerlerine sahiptir:

• 20 kalori
• 4.02 g protein
• 1.67 g karbonhidrat
• 0.54 g yağ
• 8 mg kalsiyum
• 2 mg demir
• 14 mg magnezyum
• 8 mg fosfor
• 95 mg potasyum
• 73 mg sodyum
• 0.7 mg C vitamini

Spirulinanın Sağlığa Faydaları

• Vücuttaki Ağır Metalleri Temizler: Zamanla vücutta biriken tehlikeli ağır metalleri ve kimyasalları %47 oranına kadar temizleyebildiği yapılan araştırmalar sonucunda gözlenmiştir.
• Kalp Sağlığını Destekler: LDL (kötü) kolesterol ve trigliserit seviyesini düşürürken HDL (iyi) kolesterolü yükseltmektedir.
• Kilo Vermeye Yardımcıdır: Metabolizmayı hızlandırarak zayıflamayı desteklemektedir.
• Alerjiye Karşı Savaşır: Doğal bir antihistaminik olarak histamin salınımını durdurmaktadır.
• Kan Şekerini Düşürür: Mevcut çalışmalar tip 2 diyabetli bireylerde düzenli spirulina kullanımının özellikle açlık kan şekeri seviyelerinde iyileşmelere sebep olduğunu göstermektedir.
• Antioksidandan Zengindir: A, C ve E vitamini kaynağı olması onu güçlü bir antioksidan kaynağı yapmaktadır. Antioksidanlar ise kısaca hücreleri oksidatif stresin olumsuz etkilerinden koruyan bileşiklerdir. Düzenli spirulina alımı, hücresel yaşlanmayı azaltarak gözle görülür yaşlanma belirtilerini bile yavaşlatabilir.
• Bağırsak Sağlığını Destekler: İyi bir prebiyotik kaynağı olan spirulina, bağırsak mikrobiyotasını olumlu etkilemektedir. Ayrıca mide sağlığını destekleyerek antibiyotik kullanımı ve stres gibi etmenlerden de korumaktadır.
• Zengin Bir Mineral Kaynağıdır: Mineral çeşitlerinden zengin sularda yetişen spirulina; kalsiyum, manganez, çinko, selenyum, fosfor ve demir içermektedir.
• Göz Sağlığını Destekler: İçerdiği beta-karoten ve zeaksantin, göz sağlığını korumaya yardımcı olmaktadır.
• Enerji ve Dayanıklılık Sağlar: Sporcularda yorgunluğu azaltmakta ayrıca kas dayanıklılığını desteklemektedir.

Spirulina Nasıl Tüketilir?

Spirulina piyasada en sık “toz veya tablet formunda” bulunmaktadır. Yüksek protein ve antioksidan içeriği nedeniyle küçük miktarlarda dahi yoğun besin değeri sağlayan bu takviyenin kullanım şekli; hem biyoyararlanımını hem de günlük yaşamda sürdürülebilirliğini doğrudan etkilemektedir.

• Toz formu suda çözünebilen yapısı sayesinde kolayca karışır. Toz form, hem besinlerin içine eklenebilir hem de biyoyararlanımı daha yüksektir. Smoothie, meyve suları, bitki çayları, yoğurt veya kefire ilave ederek aromatik bir tat sağlanabilir. Ya da yalnızca su ile birlikte tüketilebilir.

• Tablet formu spirulinanın en pratik tüketim şekillerinden biridir. Tozun tadına alışmakta zorlanan bireyler için uygun bir alternatiftir.

• Spirulina sıcaklığa karşı duyarlıdır bu yüzden nispeten soğuk yemeklerin içerisine de ilave edilerek tüketilebilmektedir.

Günlük Kullanım Dozu

Güncel literatür günlük 1-3 gram spirulina alımını referans almaktadır. Fazla takviye alımı şişkinlik ve gaz gibi gastrointestinal sorunlara yol açacağından kullanım dozuna dikkat edilmesi gerekmektedir.

Sonuç olarak;

Spirulina, sahip olduğu yüksek besin değerleri ve çok yönlü sağlık faydalarıyla dengeli beslenmenin güçlü bir destekleyicisidir. Fakat kullanım dozu ve süresi mutlaka bir uzmanla planlanmalıdır.

Referanslar

1.Karkos, P. D., Leong, S. C., Karkos, C. D., Sivaji, N., & Assimakopoulos, D. A. (2011). Spirulina in clinical practice: evidence-based human applications. Evidence-based complementary and alternative medicine : eCAM, 2011, 531053. https://doi.org/10.1093/ecam/nen058 2.Hatami, E., Ghalishourani, S. S., Najafgholizadeh, A., Pourmasoumi, M., Hadi, A., Clark, C. C. T., Assaroudi, M., Salehi-Sahlabadi, A., Joukar, F., & Mansour-Ghanaei, F. (2021). The effect of spirulina on type 2 diabetes: a systematic review and meta-analysis. Journal of diabetes and metabolic disorders, 20(1), 883–892. https://doi.org/10.1007/s40200-021-00760-z 3.Prete, V., Abate, A. C., Di Pietro, P., De Lucia, M., Vecchione, C., & Carrizzo, A. (2024). Beneficial Effects of Spirulina Supplementation in the Management of Cardiovascular Diseases. Nutrients, 16(5), 642. https://doi.org/10.3390/nu16050642