Eğer daha önce aldığınız nefesinizin size yetmediğini hissettiyseniz, anlık çarpıntılar yaşamanıza rağmen EKG sonuçlarınız normal çıktıysa, ne yaparsanız yapın elleriniz ve ayaklarınız hep üşüyorsa, vücudunuz çeşitli bölgelerinde anlamsız kızarmalar meydana geliyorsa, bazı besinleri tüketince; örneğin kırmızı şarap içince baş ağrısı, domates tüketince kaşıntı gibi semptomlar gösteriyorsanız histamin intoleransınız olabilir.
Histamin nedir?
Histamin vücudumuzda bağışıklık sistemi, sindirim ve merkezi sinir sisteminin çalışmasında rol oynayan bir kimyasal maddedir. Bir nörotransmiter olarak vücudumuzdan gelen önemli mesajları beyne taşır. Histamin kanımızda bizi alerjenlere karşı savunmak için bulunur. Görevini yaptıktan sonra histaminin kandan uzaklaştırılması gerekir ancak histamini yıkan enzimlerde sorun oluştuysa histamin kandan uzaklaştırılamaz ve kanda histamin seviyesi artmaya başlar. Histaminin kandaki seviyelerinin artması kolayca teşhis edilemez ve bu teşhis konulana kadar da histamin, sindirim sistemi, akciğerler, cilt, beyin, tüm kalp-damar sistemlerinde istenmeyen yan etkiler yaratır.
Kanda biriken histamin ;
• Baş ağrısı-migren
• Uykuya dalmakta zorlanma
• Yüksek tansiyon
• Baş dönmesi, sersemlik
• Anksiyete
• Mide bulantısı
• Sıcak ve ter basmaları
• Burun etinde şişlik
• Nefes almada zorlanma
• Hapşırık
• Adet düzensizlikleri
• Yorgunluk
• Kızarıklık, döküntü
• Ödem
gibi belirtilerle kendini gösterir.
Herhangi bir mevsimsel alerji yaşadığımızda kullandığımız alerji ilaçları da histaminin gösterdiği bu yan etkileri “anlık” olarak bloke eder ve bizi kaşıntı, hapşırık gibi istenmeyen semptomlardan geçici olarak korur ancak histaminin yıkılmasını sağlayamaz. Histaminin yıkılmasını DAO dediğimiz “diaminoksidaz enzimi” sağlar. Bu enzim genetik olarak eksik olabilir ya da bağırsak sorunlarından dolayı vücudumuzda eksilmiş olabilir. DAO enzimi histamini yıkamayınca histamin kanda birikmeye başlar. Histamin sadece DAO enzimi eksikliğinde kanda yükselmez.
Histamin intoleransının birçok sebebi vardır. Bunlar:
• Alerjiler
• SIBO
• Sızdıran bağırsak sendromu
• Sindirim sistemi kanamaları
• Histamin zengin gıdaların aşırı tüketimi
Histaminin artışının temel nedenini tespit etmek önemlidir. Bunun için eliminasyon diyeti uygulanabilir ya da uygun hekim kontrolünde ve beslenme uzmanıyla birlikte çalışılarak uygulanacak DAO enzim takviyesiyle şikayetlerde azalma olup olmadığı test edilebilir.
Histamin intoleransımız varsa nasıl beslenelim?
Histamin intoleransının beslenme tedavisinde eliminasyon diyeti yapılması şart. Eliminasyon diyetiyle antijen besin grubu dediğimiz gıdaları beslenmemizden yaklaşık 3 hafta boyunca elimine ediyoruz. Bu süre zarfında, bu yiyeceklerin eser miktarlarından bile kaçındığınızdan emin olmak için gıda etiketlerini dikkatlice okuyun. Nasıl hissettiğinizi kaydetmek için bu üç hafta boyunca bir gıda günlüğü tutabilirsiniz. Daha sonra tekrar diyetinize yeniden eklediğiniz yiyecekleri kullanmaya başladığınızda bu günlük kullanışlı olacaktır. Üç hafta sonra, bir seferde bir gıda grubunu (örneğin süt ürünleri) az bir miktarda tüketip takip eden 5 gün içinde semptomlarınızı kaydedin. Eliminasyon aşaması ile elenen gıdaları tekrar yeme aşaması arasında semptomlarda herhangi bir değişiklik olup olmadığını gözlemlemek çok önemli. Şüpheli gıdalardan birini yemeye başladıktan sonra semptomlar geri gelirse, bu yiyeceği bir kez daha ortadan kaldırarak bir tetikleyici olduğunu doğrulayabilirsiniz. Amaç, yiyecek çıkarıldığında semptomların temizlenip temizlenmediğini görmektir. Sürecin biraz deneme yanılma olduğunu görebilirsiniz, 4-6 hafta sonunda belirtilerinizi iyileştirebilecek yiyecekleri saptayacaksınız.
Altta yatan sebepler tedavi edildikten sonra histamin intoleransını tedavi etmek için yüksek histamin seviyelerine sebep olan gıdaları da beslenmemizden çıkarmamız gerekir. Histaminden zengin gıdalar şunlardır:
• Şarap, bira gibi mayalı alkoller,
• Mayalanmış hamur ürünleri,
• Turşu, kefir, yoğurt, soya sosu gibi fermente gıdalar,
• Sirke içeren soslar,
• İşlenmiş etler,
• Kurutulmuş meyveler,
• Ekşi mayalı hamurişleri, ekşi krema gibi ekşitilmiş ürünler,
• Turunçgiller,
• Çerezler,
• Sebzelerden: avokado, ıspanak, patlıcan, domates,
• Tütsülenmiş et ve balık ürünleri,
• Eski peynirler
Teşekkürler!
