Bir düşünün… Uzun bir günün sonunda eve dönüyorsunuz ve evde yemek yok. O anda akla gelen ilk şey şu oluyor: Keşke makarna olsa da yesek. Hem kolay hazırlanması hem de tadının yarattığı duyusal etki, beyinde mutluluk hissi uyandıran bir uyarıcı gibi işlev görür. Makarna yalnızca karnınızı doyurmakla kalmaz; beyninizdeki mutluluk kimyasına da dokunur.
Beynimizde “mutluluk hormonu” olarak bilinen serotonin, ruh halimizi düzenleyen en önemli moleküllerden biridir. Makarna gibi karbonhidrat açısından zengin yiyecekler, triptofan adlı bir amino asidin beyne girişini kolaylaştırır.
Makarna, çoğu kişinin düşündüğünden farklı olarak yalnızca enerji kaynağı değildir. İçindeki kompleks karbonhidratlar, kan şekerini ani yükseltmek yerine yavaşça enerji verir. Bu sayede gün içinde ruh halimiz daha dengeli kalır ve ani sinirlilik ile yorgunluk hissi azalır.
Son yıllarda yapılan bilimsel araştırmalar, karbonhidrat tüketimi ile mutluluk arasında biyokimyasal bir bağ olduğunu doğruluyor. Frontiers in Endocrinology dergisinde yayımlanan bir çalışmaya göre, karbonhidrat açısından zengin besinler, triptofan adlı amino asidin beyne geçişini kolaylaştırarak serotonin sentezini artırabiliyor (Wurtman et al., 2019). Bu da yedikten kısa süre sonra ruh halinin yükselmesine ve sakinlik hissinin artmasına katkı sağlıyor.
Ayrıca Nature Reviews Neuroscience ve Frontiers in Psychiatry dergilerinde yayımlanan güncel araştırmalar, bağırsak mikrobiyotasının serotonin üretiminde kilit rol oynadığını gösteriyor. Vücuttaki serotoninin yaklaşık %90’ı bağırsaklarda üretiliyor ve lif açısından zengin tam tahıllı makarnalar, faydalı bağırsak bakterilerinin çoğalmasını destekleyerek bu süreci olumlu yönde etkileyebiliyor. Böylece makarna, hem beyin hem de bağırsak düzeyinde mutluluğa katkı sağlayan basit ama etkili bir gıda olarak öne çıkıyor.
Araştırmalar gösteriyor ki makarna, hem biyolojik hem de psikolojik yollarla mutluluğa katkı sağlayabiliyor. Tabii porsiyona dikkat etmek ve dengeli beslenmek oldukça önemlidir. Ama bazı günler kendimizi ödüllendirmek için en kolay yol olarak buharlı bir tabak makarnayı tercih edebiliriz. Basit ama etkili bir mutluluk formülü gibi geliyor kulağa..
Kaynakça
- Wurtman, R. J., & Wurtman, J. J. (2019). Carbohydrates, depression, and serotonin. Frontiers in Endocrinology, 10, 450.
- Jenkins, T. A., Nguyen, J. C. D., Polglaze, K. E., & Bertrand, P. P. (2016). Influence of tryptophan and serotonin on mood and cognition with a possible role of the gut-brain axis. Nutrients, 8(1), 56.
- O’Mahony, S. M., Clarke, G., Borre, Y., Dinan, T. G., & Cryan, J. F. (2015). Serotonin, tryptophan metabolism and the brain-gut-microbiome axis. Behavioural Brain Research, 277, 32–48.
- Jenkins, T. A., Nguyen, J. C. D., & Bertrand, P. P. (2019). The microbiome and the neurobiology of mood regulation. Frontiers in Psychiatry, 10, 414.
- Yano, J. M., Yu, K., Donaldson, G. P., Shastri, G. G., Ann, P., Ma, L., … & Hsiao, E. Y. (2015). Indigenous bacteria from the gut microbiota regulate host serotonin biosynthesis. Cell, 161(2), 264–276.
- Mayer, E. A., Tillisch, K., & Gupta, A. (2015). Gut/brain axis and the microbiota. The Journal of Clinical Investigation, 125(3), 926–938.
Genetikçe Everything about science.